Meer over de techniek achter het vossenjagen update 7 april 09.

Nieuw! Sportive vossenjacht op de 80meter korte golf

De kikkerproef van Frans  Nieuw Superontvanger

Elektronische tijdregistratie ARDF Vossenjacht op 70 cm UHF

Er zijn op dit gebied weer nieuwe vorderingen gemaakt! De ontwikkelingen verlopen voorspoedig 

 

De ontvangers, waarmee de deelnemers op pad gaan,  zijn zo gemaakt dat ze gemakkelijk te bedienen zijn, zeer solide zijn uitgevoerd, tegen een spatje water kunnen en lange levensduur van de batterij. De antennes zijn gemaakt van 20mm dikwandige aluminium pijp, de antenneconstructie is gemaakt van 35 mm afwateringsbuis en T-stukken. Het ontvanggedeelte zit vast gemonteerd op de antenne zodat het geheel met één hand te dragen is. Een bijzonder stevige constructie maar tegen geweld is natuurlijk niets bestand.  

De ontvangers zijn verrassend simpel maar uiterst doeltreffend van opzet. Na de ingangskring op 2 meter komt er een zelfoscillerende mengtrap die het signaal omzet in ca 32 MHz. Het signaal passeert een bandfilter en wordt gedetecteerd in een superreg-detector en na filtering versterkt in een dubbele opamp. De oscillator van de mengtrap wordt met en schroefspindel afgestemd.   

Deze constructie heeft de volgende voordelen. 

   foto: Binnenwerk ongemonteerd 

 foto: Complete ontvanger. Let op de afstemming met draaispindel 

Nog een bijzonderheid is het superreggedeelte op zich. Hier is geen zelf-superreggend  circuit gebruikt maar een extra transistor die met het gelijkgerichte HF uit de oscillerende detector de boel in de gaten houdt. Het resultaat is een zeer mooi, gelijkmatig en soepel regelende instelling van de terugkoppeling.  

Onze nieuwste model zender:  

elektronica + antenne, soort veer

detailopname elektronica. Let op de melodie-generator links boven en het  kristal links onder

de zender, batterij achter schroefdop

Antenne, zendgedeelte en batterij zijn ingebouwd in een stukje PVC pijp 

Zendvermogen: 1 a 2 mW.  Verbruik: ongeveer 4 mA.  Meer dan 1000 uur op een D-batterij. 

Type uitzending:  AM , frequentie: tussen 144,020 en 144,190 MHz, 

Maximale afstand met gemiddelde vossenjachtontvanger: een paar honderd meter, afhankelijk van opstelling, hoogte, terrein, enz.   

Ondertussen is er een verbeterde versie gebouwd in dezelfde uitvoering.   Dit model heeft een betere oscillator, het kristal oscilleert echt op 72 MHz in derde boventoon, een balansverdubbelaar  zodat het 72 MHz signaal niet op de uitgang kan terecht komen, een heuse eindtrap met AM-modulatie op de basis van de transistor en een twee krings bandfilter tegen harmonischen.  Het zendvermogen is ca 6 mW. Voeding één enkele 1,5 V D-batterij, voldoende voor enkele weken continue bedrijf. Inmiddels zijn er vijf exemplaren van dit nieuwe model gebouwd.

Wij zoeken wenskaartmuziekjes, muziekchips uit speelgoedjes, poppen, enz. Ook de elektronische theelichtjes op batterij en LED kerstverlichting op batterij (Kruidvat, Gamma, Karwij ) die u niet meer gebruikt zijn welkom. Onderdelen worden ingebouwd in nieuw te bouwen zenders en ontvangers. Laat graag weten als U wat heeft. 

Wij ontvangen 24-1-09 twee bruikbare muziekchips van Hans, PA3FFJ, Hartelijk bedankt.  

pagina terug  

  Vossenjagen op de kortegolf 80 meterband

Vossenjagen gaat ook zeer goed op de kortegolf. Zeer geschikt voor de wat sportievere vorm van vossenjacht. Goed kunnen kaartlezen, een goede conditie en wat techniek maken er een spannende strijd van.  Zie verder...

Het  nieuwe model ontvanger de FMY80-2 Binnenwerk, FMY80-1 filters ontbreken nog.

 

Men dient binnen te tijd (ca 1,5 uur) 5 dan wel 3 zenders op te sporen en af te stempelen. De zenders werken in een wisseldienst van steeds één minuut. Via een duidelijke morsecode, gewoon het aantal korte piepjes tellen, weet men welke zender in de lucht is. De gebruikte ontvangers zijn klein en licht en kunnen zeer nauwkeurig de richting aangeven. Zo zijn kruispeilingen op een detailkaart mogelijk. Dankzij de kleine ontvangers kan men het parcours ook hardlopend afleggen. Een leuke afwisseling voor atletiekclubs of trimlopers. De zenders gaan minimaal 2 Km ver! Dat wordt dus een pittige looptocht.

Heden  beschikken wij over 11 ontvangers  + 5 zenders.  Dit materiaal kan worden gereserveerd tegen een billijk tarief inclusief spelleiding.  

 

 

80 m vossezender + controlepost en in bedrijf te velde. Bezoek door deelnemers

Boven:bemande 80meterband zender in bedrijf + bezoek van deelnemers. Het witte kistje bevat de complete zender. Let op de antennedraad die naar boven loopt.

 foto van het 80 meter 5 watt zendgedeelte

Het 5 watt zendgedeelte met links de processor.

Niet te geloven dat deze "kluit" onderdelen radiozendamateurs en vossenjachtsignalen in de 80m band ontvangt. Dit is een prototype van een nieuw concept. Het bestaat uit afgestemde ferrietstaaf, FET-voorversterker, zelfoscillerende mengtrap, filter, versterker, filter, detector + BFO, vier transistor LF gedeelte. Boven aan de foto dezelfde schakeling maar nu samen met batterij gebouwd in een klein handzaam formaat. Stroomverbruik: volume op nul  5 mA. Volume open geen ontvangst 10mA, luid klinkende ontvangst oplopend tot 20mA in de pieken. Geschatte levensduur batterij oplaadbatteruij 12 uur, weggooibatterij 20uur. Gevoeligheid, 1uV via een koppelwikkeling aan de ferrietstaaf geeft een flink signaal in de koptelefoon, 0,5uV is goed waarneembaar. Het volume (gevoeligheid) kan worden teruggeregeld zodat een signaal van 100mV nog een "normaal" volume geeft in de koptelefoon experimentele bouw van 80meter vossenjachtontvanger

Prototype FMY80-2 op spijkerplank en in kastje

De FMY 80 -2, 80 meterband vossenjachtontvanger.

Een verbeterd ontwerp, 8 transistoren, geen IC's, laag stroomverbruik, hoge gevoeligheid, uitstekende terugregeling voor dicht bij de vossen..  

HF, VFO, Mixer en senseversterker Kastje met bedieningsorganen MF, BFO, productdetector en LF
HF, VFO, Mixer en Sense versterker. MF en LF zit aan andere kant print. Kastje met bediening, sensedruk - knop, volumeknop, afstemknop, aan/uit-knop en koptelefoonstekker.   MF, BFO, productdetector en LF. Het HF gedeelte zit onder de print binnen in het kastje.

De Kikkerproef

Bij een bekend drogisterijketen waren een tijdje geleden deze tuinkikkers met sensor en geluid te koop. Een mooi ding om een vossezender in te "verpakken". De zendende kikker wordt  ingezet bij de diverse vossenjachten die ik hier en daar organiseer.

De kikker kan gemakkelijk worden open geschroefd en je hebt een zee van ruimte om van alles in te bouwen. Batterijhouder voor twee maal AA en aan/uit schakelaar zitten er al in. De sensor in de bek (LDR-weerstand) en de elektronica die daarachter zit werd verwijderd zodat alleen de geluidengenerator overbleef. Ook de luidspreker komt goed van pas in een ander ontwerp. De geluidengenerator wordt nu telkens gestart door de NE555 chip. Zie schema. De kikker kwaakt drie keer per startpuls. In de drie seconden pauze die volgt is de zender uit door het ontbreken van de basis stroom geleverd door de NE 555 

zendgedeelte in kikker overzicht binnenwerk. zender, geluid, batterij, schakelaar, enz. Schema zender kikker gebruiksklaar

Zendgedeelte

Overzicht ingewanden

Schema zendgedeelte

Kikker klaar voor uitzetten

Het zendgedeelte maakt gebruik van goedkope 24 MHz kristallen waarvan ik via een advertentie-site een zak vol van heb aangeschaft. In een derde overtone-oscillator blijken ze iets boven de 72 MHz uit te komen hetgeen op 2 meter ongeveer 144,130 tot 144,170 oplevert. Een dubbele koppelspoel voedt de transistoren in de verdubbeltrap in tegenfase waardoor in de collectoren een 144 MHz signaal ontstaat. De oneven harmonischen worden op natuurlijke wijze onderdrukt. De volgende BF199 versterkt het signaal en de eindtrap met een BSX20 in geaarde basisschakeling levert het signaal aan de antenne. De emitter krijgt zijn signaal via een twee wikkelingen koppelspoel.  Het kikkergeluid wordt via de een 1uF condensator aan de basis van de BSX20 gevoerd waardoor het werkpunt in het ritme van het geluid veranderd en dus het HF signaal moduleert. De twee gekoppelde parallelkringen filteren het signaal nog eens en passen de antenne aan. Ondanks de slechts drie volt voedingsspanning is het signaal op meer dan 100 meter goed hoorbaar. De zender gebruikt ongeveer 15mA. Een SWR meter slaat iets uit op het zendvermogen. De eerste twee trappen in de zender bevatten BSY38 transistoren. Vermoedelijk zal een ander type snelle schakeltor het ook doen. Anders even experimenteren met het emitterspoeltje en de 10pF C die er over staat in het oscillatorgedeelte. De zender werkt nog tot 1,5 volt. Hij is dus ook te combineren met de briefkaartmuziekjes. Op 4,5 volt komt er een stuk meer vermogen uit maar pas op met de stroomsterkte en pas zonodig de basisweerstanden aan.! Oja de ketting waar is die nou voor? Wel om te voorkomen dat die wegloopt!

 Laat eens weten of u het zendertje heeft nagebouwd en welke toepassing het heeft. Mail naar fph.maters(a)12move(punt)nl 

foto superontvanger AM 144-145 MHz

Montagevoorbeeld m.b.v. PVC rioolbuismateriaal

Dit printje van 4 x 10 cm bevat een experimentele AM ontvanger voor de 2meterband. Dit wordt het nieuwe model vosseontvangers. Het past in een stukje 40mm buis. Deze buis is tevens de drager voor de antenne-elementen.Op de foto links ziet U hoe alles is gemonteerd. In het handvat zitten 6 C batterijen. Goed voor urenlang vossenplezier. De schroefdop voor het verwisselen van de batterijen is tevens de aan/uit-schakelaar. Achter het dopje met gaatjes zit een kleine 40mm luidspreker. (Te vinden in oude PC's). Zo heb je ook plezier als je met z'n tweeën loopt en zit je niet aan een koptelefoonsnoertje vast. 

Opbouw ontvanger:  Ingangstrap BF981, Mixer NE612, IF-versterker BF199, filter 2 x computerkristallen 10,005MHz, IF-versterker BF199, detector 2 x 1N4148 met voorspanning, AF-gedeelte LM386. Gevoeligheidsregeling, tevens volumeregeling: potmeter regelt g2 van BF981 en voedingsspanning van de twee MF trappen. Gevoeligheid: stations die op de 2m transceiver alleen een variatie in de ruis geven versta ik (met flankdetectie) op deze ontvanger. De gevoeligheid kan tot helemaal nul worden teruggeregeld voor dichtbij de vossezender.  Terug naar bovenkant pagina

ARDF Elektronische  tijdregistratie

Binnenkort gaan we met elektronische tijdregistratie werken bij onze vossenjachten. Het werkt ongeveer hetzelfde als het SPORTident systeem, alleen veel goedkopere hardware en alles zelf gebouwd!  Dit op basis van een iButton. Dit zijn geheugenchips die wel wat op een knoopcel-batterij lijken. Elke deelnemer krijgt een Ibuttton mee. De iButtons zitten gemonteerd in een sleutelhanger die aan een koordje gemakkelijk om de nek of of pols kan worden gedragen.  Bij de vos houdt men die even tegen een contactpunt. . Binnen een seconde is de tijd en het nummer van de controlepost overgenomen in de Ibutton. Bij het eindpunt worden de buttons uitgelezen en is de score bekend. We gebruiken de NVRAM type DS1992 of DS1993. Het tweede type heeft meer geheugen. Bij de vos kan men een multiple-choiche vraag hangen. Antwoorden worden  in de button opgeslagen door eerst op A,B of C te drukken voordat men "stempelt".  Op de foto de elektronische stempelklok die bij elke controlepost aanwezig is. Tevens de chipsleutel. Er zijn 5 veldposten, een start en een finish.

Omdat dit systeem goedkoop is en gemakkelijk zelf te bouwen zal dit straks veelvuldig gebruikt gaan worden naast de Sport-Ident chips. De controlepost is niets anders dan een PIC-processor, een batterij en een paar LED's

Veldpost + chipsleutel. Door de sleutel eerst even op A,B of C te drukken kan het antwoord op een meerkeuzevraag worden opgenomen. De sleutel past vervolgen in het ronde contact waarna alle gegevens + tijd worden opgenomen in de sleutel

 

zo zien de chips met sleutelhanger er ut

Foto: 29 iButtons in drie kleuren voor uitleen 

Huurprijs van de chip per vossenjacht € 2,50. Dit geldt bij officiële ARDF jachten. Een eigen DS1992 of DS1993 mag natuurlijk altijd.

 Beeldschermfoto, software om in de iButton te kijken

Een foto van het beeldscherm. Zoals dat in een terminalprogramma verschijnt. Bij de start en finish is ook een vraag opgelost. Het uitleeskastje is verbonden met de COM-poort. Hier kunt u ook de deelnemersnaam ingeven

Ontwikkelingen tot heden

10-1-09 detectie Ibutton in lezer?, CRC ok?, kortsluiting?, typenummer OK = DS1992/3?, schrijf het VOS-nummer in de chip. 

17-1-09 Chip wordt nu in leesbare ASCII-code  geschreven, vosnaam, uren, minuten, sec.

20-1-09 Lampje dat aangeeft dat de controlepost gereed is knippert nu in seconderitme. Laat zien dat processor nog loopt, dat interrupt-afhandeling voor bijhouden tijd nog werkt en stroombesparing ivm batterijvoeding. 

26-1-09 Programmatuur voor aansturing drukknoppen werkt. Antwoorden op MPC vragen worden opgeslagen in de iButton 

27-1-09 PROGRAMMA VOLLEDIG WERKEND! Laatste hand gelegd aan drukknopdetectie, schrijven antwoorden MPC vragen in chip, nettere lay-out in chip door toevoeging spaties, aanpassingen voor vos 2,3 enz. en START en FINISH nu makkelijk te maken.  

3-2-09 25 IBUTTONS INGEKOCHT, inclusief sleutelhangers. Tevens de contactjes die op de elektronische stempelposten worden gemonteerd. Gedeelte rekenprogramma voor uitslagberekening werkt. 

12-2-09 Piepje in software geprogrammeerd als "stempelen" gelukt is, tevens "lichtshow" op controle LEDS voor als je het piepje niet zou horen. Minispeaker + extra transistor voor de piep ingebouwd. Extra controle in software ingebouwd voor test "stempelen" gelukt. Proefschakeling gebouwd. Alles past nu in 40mm afvoerbuis.

21-2-09 Proefschakeling is OK en tweede gebouwd. SLEEP toegevoegd aan software. De controlepost schakelt zichzelf uit na 10 uren bedrijf. Stroom is nu 300uA moet terug naar 80uA. Nog zoeken waarom.

23-2-09 Stroomverbruik in SLEEP-stand is opgelost. 

28-2-09 Verbeterde SLEEP-stand in software. Automatische uitschakeling na 10 uur. Stroomverbruik niet meetbaar in sleep-stand.

Handmatige uitschakeling d.m.v. één van de iButtons, software kijkt naar uniek serienummer van de iButton. 

Software leest iButton terug na het schrijven, extra zekerheid. Fout, dan nieuwe poging 

Prototype veldpost gebouwd, zie foto.

7-3-09 Software update, test "chip in probe" nu 16 x /sec i.p.v. 1000 x. Lampje brandt nu 1/8 sec. / seconde. Dit geeft een zesvoudige stroombesparing. Verbruik nu 0,8mA. Levensduur batterij ruin 3000 uur ! 

21-3-09 Er zijn nu 7 veldposten gebouwd en werkend.

27-3-09 Software voor uitlezen iButtons werkend en zet uitslag op kassaprinter. Zie foto van "proefrun" op kassabon

7-4-09 Kastje met microprocessor gereed. Zie foto onder. Hiermee kan je de buttons uitlezen via de kassaprinter of via een terminalprogramma op de PC. Tevens kunnen de deelnemersnamen gemakkelijk in de iButton worden gezet zodat naam en looptijden samen worden geprint. De software heeft heel wat uren, frustratie en denkwerk gekost maar het werkt!

Het uitleeskastje: Het kastje wordt verbonden met de PC of met een printer.

Het uitleeskastje: Het kastje wordt verbonden met de PC of met een printer. Op de voorgrond twee iButton-sleutels

Pagina terug

70 cm UHF vossezender op basis van de AUREL modules. Het draadje naar links en rechts vormt een dipoolantenne

Elektronica van de 70 cm vossezender.

Rechts weer een ander model ontvanger. Voorversterker met BF961, mengtrap met NE612, VFO ook met de NE612, MF en detector superreg op ca 14MC met BF245 FET , AF met LM386. Potmeter regelt G2 van de BF961 en de voedingsspanning van de detecter. De VFO spoel staat recht op op de print. Hierin draait een messing M3 schroef voor de afstemming. De drie spoelen links worden afgeregeld door ze iets uit te rekken tot maximum ontvangst. Geen trimmer nodig. Met vocht willen trimmers wel eens onderbreking vertonen. Ontvanger werkt op 4 AA-penlights. Printje vosse-ontvanger